Maar liefst 500 van de 1500 inheemse plantensoorten staan op dit moment op de Rode Lijst van bedreigde planten. En 70 soorten kunnen ieder moment verdwijnen. Als er nu niet wordt ingegrepen, dan gaan soorten voorgoed verloren! Daarom hebben de provinciale landschappen en Het Levend Archief de handen ineen geslagen voor het veiligstellen van bedreigde inheemse plantensoorten. De partijen gaan samen aan de slag met het vullen van de Nationale Zadencollectie van alle in ons land bedreigde planten en het verbeteren van de leefomgeving van bedreigde soorten. Dankzij de bijdrage van De Nationale Postcode Loterij kan het Levend Archief nu deze schaalsprong maken.
Om plantenpopulaties te kunnen herstellen, stelt Het Levend Archief zaden veilig van zoveel mogelijk bedreigde soorten. Onder de inheemse flora bevinden zich veel bekende en makkelijk te onderscheiden soorten zoals zomereik, duizendblad, koninginnekruid, sneeuwklokje en bosanemoon. Maar ook de onbekendere wilde bloemen, zoals zeegerst, roggelelie, zwartblauwe rapunzel en kleine valeriaan. Deze en veel andere, vaak miniscule soorten, zijn net zo belangrijk voor het ecosysteem.
Nationale Zadencollectie
Door het opslaan van de zaden van bedreigde inheemse planten in een Nationale Zadencollectie maken we een back-up van de natuur. In zaden zijn de genetische eigenschappen van alle plantensoorten opgeslagen. Als de plantensoorten in het wild verloren gaan, is er zo een back-up. Maar zo ver mag het eigenlijk niet komen. Daarom zetten we in op het herstellen en beschermen van de soortenrijkdom van de leefgebieden waar deze planten thuishoren. De urgentie om te handelen is groot. Net als insecten verdwijnen ook wilde planten in een angstaanjagend tempo uit ons land.
Planten en bloemen beschermen
We leven al eeuwen samen met bepaalde soorten en het is een slecht teken dat er in kort tijdsbestek zoveel populaties verdwijnen. Bescherming van leefgebieden voor alle planten die oorspronkelijk in Nederland voorkomen, is nodig om een rijke natuur te houden. Planten en algen zijn de basis van het voedselweb. Samen met schimmels en insecten vormen ze een veerkrachtig ecosysteem. Valt een plant daaruit weg, dan verzwakt het systeem. Dat raakt ons uiteindelijk ook, want we maken gebruik van diensten van het ecosysteem, zoals schoon drinkwater. We zijn het verplicht aan de natuur, maar daarmee dus ook aan onszelf, om daar wat aan te doen. Een Nationale Zadencollectie maakt het mogelijk om onze wilde flora nú veilig te stellen voor later. Het belang en de schoonheid van onze inheemse soorten staat daarbij centraal. Met twaalf iconische plantensoorten in de hoofdrol, in elke provincie één, wordt het voortbestaan van álle inheemse soorten benadrukt.
Drentse icoonsoort: Roggelelie
Voor onze provincie is de roggelelie aangewezen als icoonsoort. De roggelelie, ook wel vuurlelie of oranjelelie genoemd, is één van zeldzaamste akkerplanten van Nederland. Tot een eeuw geleden kwam de Roggelelie nog voor op de akkers rond Eext en Gieten. In de loop van de 20e eeuw verdween de roggelelie en de meeste andere akkerflora door een veranderende landbouw met kunstmest, bestrijdingsmiddelen en het verdwijnen van de ‘eeuwige roggeteelt’ uit de Drentse akkers.
Oorspronkelijk is de soort een gebergteplant uit midden en zuid Europa. Hier groeit de lelie op rotsige hellingen met een losse bodemstructuur. Eenzelfde losse bodem trof de lelie ook aan op de akkers waar hij ooit in een ver verleden op terecht kwam. Bollen van Roggelelies die niet al te diep in de bodem zitten lopen elk jaar het risico geraakt te worden door de ploeg. Als dat gebeurt breken de schubben van de bol vrij makkelijk af en die worden dan door het ploegen verspreid door de akker. Elke schub kan op zijn beurt weer uitgroeien tot een complete bol. De jonge plantjes uit één zo’n schub doen er meestal zo’n drie jaar over om in bloei te raken. Wij hebben deze plant in de jaren 90 weer uitgeplant op akkers in het Reestdal. We dachten dat de plant in de jaren erna toch weer verdwenen was. Maar dat bleek gelukkig niet het geval te zijn. In de zomer van 2017 vonden we deze zeldzame plant terug op een paar akkers langs de Reest, de plant wist zich hier toch spontaan te vermeerderen.
Bijdrage De Nationale Postcode Loterij
De provinciale Landschappen werken hard aan herstel van de leefomgeving van planten. Op verschillende plekken in Nederland worden zaden verzameld, schoongemaakt en duurzaam opgeslagen. Het ‘Nationaal Zadencentrum’ is de plek waar verhalen samen komen. Op verschillende plekken in het land worden ‘zaadhofjes’ ingericht, waar de unieke plantensoorten te bewonderen zijn en waar tegelijkertijd gewerkt wordt aan het versterken van plantenpopulaties. Dankzij de bijdrage van de Postcode Loterij kan nog meer worden ingezet op het herstellen en beschermen van de natuur van morgen, in heel Nederland.
De maand juni is door De Nationale Postcode Loterij in samenwerking met de provinciale landschappen uitgeroepen tot de Wilde Bloemen- en plantenmaand.
Geef een reactie