Een rijksmonument
In Bovensmilde, langs de Drentse Hoofdvaart, ligt het terrein met de Hervormde Kerk en bijbehorende pastorie. Vanwege de gaafheid en prachtige ligging is het complex in 1995 tot Rijksmonument verklaard. Deze Rijksmonumenten zijn van zowel cultuurhistorisch als architectuurhistorisch belang. In 2010 is het kerkgebouw door de eigenaar, de Protestantse gemeente Bovensmilde, overgedragen aan Het Drentse Landschap. In 2015 volgde de pastorie. De kerk werd gebouwd tussen 1868 en 1870 en is een zogenaamde Waterstaatskerk. Dergelijke kerken werden in de periode 1824-1875 met financiële steun van de landelijke overheid gebouwd. Het gebouw kent neoclassicistische kenmerken, zoals de symmetrische bouw en het gebruik van frontons en kroonlijsten. De pastorie stamt uit 1862 is eclectisch van stijl.
Achtergrondinformatie over de kerk vindt u hier (vanaf pagina 12)
Cultuurhistorische waarde
In de afgelopen jaren is er hard gewerkt aan restauratie en renovatie van het ensemble. De eerste stap betrof het restaureren van het exterieur van de kerk. Vervolgens zijn plannen gemaakt voor renovatie van de pastorie, het vernieuwen van de aanbouw van de kerk en het verduurzamen en aanpassen van het interieur van de kerkzaal, om nieuw gebruik mogelijk te maken. De grootschalige aanpak is nodig om verder verval en verlies van cultuurhistorische waarden van het bijzondere ensemble te voorkomen.
Tijdens de restauratie in 2017 kwamen bijzondere vloertegels uit 1869 aan het licht. Het waren handgemaakte, op hout gebakken tegels. Uniek in z’n soort. Door de tijd was een deel beschadigd en moesten tegels worden bijgemaakt. Belangstellenden konden vloertegels adopteren en kregen daarbij een certificaat met tegelnummer. Het tegelplan is hier te bekijken.
Huidige Functie
De pastorie heeft na de renovatie een nieuwe bestemming gekregen als kantoorruimte. De kerk zelf krijgt na vele jaren haar oorspronkelijke functie weer terug, als kerkgebouw voor de Protestantse gemeente Bovensmilde. Daarnaast kan de kerk worden gebruikt voor allerlei activiteiten op cultureel en sociaal-maatschappelijk gebied.
